Od czasu do czasu każdy z nas widzi jednego czy dwóch kolesi stojących przy „trójnogu” albo z jakąś tyczką w ręku; przy drodze robiących coś co wszyscy dookoła nazywają pomiarami. Wszyscy też wiedzą, że są to inżynierowie geodeci i robią bardzo ważne rzeczy bo przecież skoro są pomiary to na pewno będzie wkrótce budowana droga 🙂 Jednak czym dokładnie zajmuje się geodeta to już wie mało kto.
Jest wiele definicji czym zajmuje się geodezja i jakiego rodzaju prace obejmuje. Wszystkie te nazwy, teorie i terminy są oczywiście bardzo potrzebne….. ku chwale bogom teorii. Jednak tak naprawdę prace geodety można podzielić na dwie sekcje. Prace polowe, czyli pomiary terenowe oraz prace kameralne czyli prace biurowe i sporządzanie dokumentów oraz map na podstawie pomiarów. Nigdy nie dowiedziałem się dlaczego prace biurowe nazwane zostały kameralnymi, ale ma to sens tak samo dobry jak to, że polskie pierogi są ruskie, grzebień do włosów ma zęby, a szczoteczka do zębów ma włosy. Tak ktoś postanowił i już.
KIEDY POTRZEBA GEODETY?
Dzięki Bogu (oczywiście dla mnie geodety) zawsze :-). Może nie przyjmę zlecenia na wykonanie specjalnego kremu na hemoroidy na bazie wyciągu z południowo amerykańskiej egzotycznej rośliny, ale jeśli chodzi o obsługę rynku nieruchomości, rynku budowlanego, przemysłowego, wydobywczego i wielu innych to już sporo mogę powiedzieć. Każda z tych branż potrzebuje geodezji i różnego rodzaju opracowań: map, dokumentów, obliczeń, specjalnych jednostkowych opracowań lub opracowań standardowych.
CZYLI CZYM ZAJMUJE SIĘ GEODETA?
Przede wszystkim geodeta przy niemal wszystkich zleceniach uzupełnia lub korzysta z Zasobu Geodezyjnego. Tak więc zlecając geodecie „mapkę” np. do celów projektowych zleca się również (z racji prawa) duży zakres dodatkowych czynności, które należy wykonać zanim ją otrzymamy, a których niestety „nie widać”.
CZYM JEST ZASÓB GEODEZYJNY?
Ogólnie rzecz biorąc jest to zbiór dokumentów, map, rejestrów i baz danych prowadzony (utrzymywany i uzupełniany) z różną szczegółowością przez urzędy na trzech szczeblach. Powiatowym, wojewódzkim i ogólnokrajowym. Najbardziej szczegółowy jest oczywiście szczebel powiatowy. W 99,9% przypadków to właśnie ze szczeblem powiatowym współpracuje geodeta. Jest to duże uproszczenie, ale na potrzeby tego artykułu wystarczy.
A więc gdy geodeta dostaje zlecenie np. na mapę do celów projektowych, będzie się on opierał o Zasób Geodezyjny. Praca geodezyjna zostanie zgłoszona w PODGiK (Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej). Geodeta zakupi do tego zgłoszenia (zlecenia) odpowiednie materiały, które po opłaceniu zostaną mu wydane. Będą to kopie map, dokumentów i opracowań oraz różnego rodzaju wydruki w postaci papierowej lub elektronicznej z różnego rodzaju baz danych. Po dokładnym przeanalizowaniu treści tych materiałów geodeta wykona niezbędne prace terenowe. Czyli wykona porównanie treści zakupionych z Zasobu Geodezyjnego materiałów ze stanem faktycznym w terenie (wykona tzw. wywiad terenowy), a następnie wykona niezbędne pomiary. Potem w biurze w trakcie prac kameralnych pomiary geodezyjne zostaną opracowane i wszelkie niezbędne obliczenia zostaną wykonane. Następnie na podstawie materiałów zakupionych z Zasobu Geodezyjnego (w PODGiK), wywiadu terenowego oraz opracowanych pomiarów geodezyjnych zostanie wykonana zlecona mapa. Ale to nie koniec prac. Mapa musi zostać zarejestrowana. To znaczy, że musi zostać potwierdzone, że treść mapy do celów projektowych jest zgodna z Zasobem Geodezyjnym. W jaki sposób jest to wykonane? Geodeta kompletuje operat geodezyjny w którym zawarte są wszystkie dane wykorzystane do sporządzenia mapy. Dane te są wykorzystane do aktualizacji Zasobu Geodezyjnego.
Dopiero po zaktualizowaniu Zasobu przez urzędników potwierdzają oni zgodność treści mapy do celów projektowych z zasobem i mapę rejestrują. Dopiero zarejestrowana mapa może być wykorzystana do celów projektowych.
Podobny proces należy przeprowadzić w mniej lub bardziej rozwiniętej formie przy praktycznie wszystkich pracach geodezyjnych, na które zlecenie otrzyma geodeta. Należy pamiętać iż im bardziej skomplikowane zlecenie tym procedura bardziej skomplikowana, a na rezultat prac trzeba czasami czekać miesiącami, w trakcie których geodeta przerzuca papiery, wyjaśnia w nich nieścisłości, uzupełnia ich braki oraz tworzy to, do czego został stworzony ;-).
Przy czym każdy jeden papierek musi zostać sprawdzony, zatwierdzony i opieczętowany przez odpowiedniego inspektora i urzędnika. Machina jaką jest „Zasób Geodezyjny” musi przemielić informacje przekazane przez geodetę i je przyjąć. Płacąc geodecie, klient płaci właśnie za wykonanie wszystkich tych czynności. Rezultat czyli na przykład wspomniana mapa do celów projektowych jest niestety jedynie małym detalem wielkiej układanki jakim jest zlecenie geodezyjne.
mgr inż. Paweł Myłka